درمان سکته در طب سنتی

سکته بیمارى است که به وسیله آن حس و حرکت نصف یا همه اندامهاى بدن باطل مى شود (غیر از تنفس و ضربان قلب )
این بیمارى مقاوم به درمان بوده و اکثر در اثر خونریزیهاى داخل مغزى یا ریختن قطعه خون بسته اى به درون عروق مغزى پیدا مى شود و علل دیگرى مثل ضربه ، شکستگى جمجمه و مسمومیتها نیز مى توانند باعث بیهوشى و فلج گردند. در هر حال شستن سر با جوشانده بابونه ، پودینه ، عاقرقرهاواشنه بى نتیجه نیست بیشتر به علت زیادى فشار خون این بیمارى ایجاد مى شود و اگر عوامل دیگرى باعث شده باشد باید در جستجو و رفع آن کوشید.
داروهاى ادرارآور و کم کننده خون در بیماران مبتلا به خونریزى مغزى لازم است .
نسخه :
کبابه ۱۰ گرم
مصطکى ۱۰ گرم
جوزهندى ۱۰ گرم
قرنفل ۵ گرم

به مدت ۷ روز مفید است (نرم کوبیده در یک شیشه مرباى بالنگ ریخته روزى سه قاشق مرباخورى . اگر بیمار از حالت بیهوشى خارج شده باشد داروهاى زیر مفید است .
نسخه :
هلیله کابلى ۵ گرم
هلیله سیاه ۵ گرم
پوست هلیله زرد ۵ گرم
آمله ۵ گرم
شقافل ۱۰ گرم
زنجبیل ۵ گرم
بهمن سرخ ۱۰ گرم
بهمن سفید ۱۰ گرم
تودرى سرخ ۱۰ گرم
تودرى سفید ۱۰ گرم
زبان گنجشک ۲۰ گرم
کنجد ۱۰۰ گرم
مغز بادام ۱۰۰ گرم
مغز پسته ۱۰۰ گرم
عسل نیم کیلو
داروها را کوبیده با عسل مخلوط کرده روزى سه قاشق مرباخورى
این دارو علاوه بر بهبود بخشیدن به آثار سکته براى معده مثانه و حواس ‍ پنجگانه و اعصاب و چاق شدن بدن و باز شدن رنگ صورت ، زیاد شدن فهم و شعور و تقویت عمومى موثر است و نیز براى نسیان و پیرى زودرس و ورم روده مفید است .
نسخه براى افرادیکه فشار خونشان زیاد است
زرشگ ۲۰۰ گرم
عناب ۲۰۰ گرم
قره قات ۱۰ گرم
لیمو ۵ گرم
کالنج ۵ گرم
سیر ۵ گرم
اذخرمکى ۱۵ گرم
گل بنفشه ۱۵ گرم
ریشه مرغ ۲۰ گرم
همه را نیم کوب کرده ۱۵ روز صبح و عصر جوشانده میل نمائید
فلج یا استرخاء
یعنى حس و حرکت عضوى ناقص شده از بین برود و گاهى حس برقرار و حرکت زایل مى گردد.
این بیمارى بستگى به نوع گرفتارى عضو دارد که یا مرکزى است یا محیطى ، مرکزى مربوط با اعصاب مغز و محیطى مربوط به اعصاب نخاع شوکى است .
معتقدند که اگر بیمار مایل است که از فلج در امان باشد باید با شکم پر به خواب نرود. اگر فلج بر شخص بلغمى پیدا شد چهار تا چهارده روز دواى قوى ندهند بعد از این مدت از نسخه زیر استفاده کنند.
نسخه :
بادیان ۱۰ گرم
بادرنجویه ۱۵ گرم
انیسون ۱۰ گرم
گل سرخ ۵ گرم
همه را پس از نیم کوب کردن به مدت چهار روز صبح و عصر جوشانده میل نمایند.
یا از نسخه :
انیسون ۱۰ گرم
تخم شبت ۵ گرم
زنیان ۵ گرم
قردمانا ((زیره سیاه )) ۵ گرم
تخم کرفس ۵ گرم
بادیان ۱۰ گرم
ریشه کرفس ۲۰ گرم
ریشه کبر ۲۰ گرم
ریشه شیرین بیان ۲۰ گرم
نرم کوبیده صبح و عصر یا گل قند عسلى میل نمایند تریاق کبیر در اینجا مفید است .
نسخه :
پودینه ۱۰ گرم
آویشن ۱۰ گرم
افسنطین ۵ گرم
مرزنجوش ۱۰ گرم
جوشانده روزانه غرغره نمایند.
عضو فلج را میتوان در حمام آب جوشانده بابونه گل بومادران و یا پودینه قرار داده و با یک پارچه لطیف ماساژ دهند سپس روغن قسط یا شبت یا روغن سداب یا سیاهدانه بر آن بمالند.
نسخه :
جندبیدستر^(۱۹)، عاقرقرحا از هر کدام ۵ گرم نرم کوبیده در روغن سیاهدانه حل کرده با بوره ارمنى اضافه نمود در حمام به عضو معیوب بمالند.
نسخه دیگر
سکیبنج یا جاوشیر را به اندازه ۵ گرم نرم کوبیده در یک استکان عسل حل کرده روزى یک قاشق چاى خورى ، اگر آنغوره صبح و شام با عسل بدهند بهتر است (هر دفعه یک گرم ) در حمام خشک نشستن (یعنى در حرارت خشک حمام ) و قرار دادن و بستن عضو بیمار را در یک پارچه و گذاردن در آهک گرم به طورى که آهک با عضو تماس نداشته باشد و حرارت و گرمى به آن عضو برسد مفید است آب چشمه هاى گوگرددار و آب دریا و ریاضت کشیدن و کمى گرسنه ماندن را بطور متناوب مؤثر مى دانند و از زیاد خوردن غذا و زیاد نشستن در آب گرم و ریختن آب بر سر و خوردن آب خیلى سرد و غذاهاى غلیظ و چرب و سرد مثل ماهى و شیر و پنیر و ماست و سرکه و ترشى ها بپرهیزند، دادن ایارج فیقرا مؤثر است (صبح و عصر ۵ گرم ).
نسخه حمام داروئى
مرزنجوش ، دانه اسفند، بابونه ، برگ نارنج ، مغز ناخنک ، سداب ، قیصوم ، برگ خطمى ، برابر هم انتخاب کرده آنها را در آب جوشانده بیمار را در آب آن بنشانند اگر اسطوخدوس و نمام و بادرنجویه اضافه کنند بهتر است (نمام یعنى سوسبز)
چون ماءالاصول براى بیماریهاى فلجى نافع است در زیر به آن اشاره مى شود.
نسخه مربوط به ماءالاصول
بادیان ۱۰ گرم
ریشه کرفس ۱۵ گرم
ریشه کبر ۱۵ گرم
زنیان ۱۰ گرم
ریشه اذخر ۱۰ گرم
اسارون ۱۵ گرم
حب بلیسان ۱۵ گرم
بوزیدان ۱۰ گرم
دانه اسفند ۵ گرم
مویز ۱۰۰ گرم
جنطیانا ۱۵ گرم
دارچین ۱۵ گرم
عودبلیسان ۵ گرم
همگى را نیم کوب کرده غیر از مویز که بایستى جداگانه به هر قسمتى از داروها روزانه اضافه شود بقیه را روزى ۱۰ گرم ، صبح و عصر جوشانده میل کنند.
اگر فلج در اندام تحتانى بوده و مربوط به ورم نخاع یا عامل فشار دیگر باشد که باعث تورم نخاع گردیده باشد نسخه زیر مؤثر است در صورتى که بیمار چاق و پرخون باشد قصد نماید در ابتدا فوفل ، صندل ، آقاقیا، مامیثا را نرم کوبیده با آب تاجریزى بر محل درد و ورم ضماد نماید. اگر ورم زیاد باشد، آرد جو را در آب گشنیز و روغن حل کرده ضماد نمایند یا بابونه برگ چغندر را کوبیده در روغن گل و موم آمیخته ضماد کنند.
فلج در اثر ضربه و سقطه
اگر فلج بلافاصله پس از ایراد ضربه به وجود آمده باشد لاعلاج اما اگر به تدریج پیدا شده است مر، جاوشر، جندبیدستر، فرفیون را نرم کوبیده با روغن گل و موم آمیخته به موضوع ضر به ضماد نمایند.
نسخه مالیدنى به عضو فلج
دانه اسفند ۵۰ گرم پس از نیم کوب کردن دو شبانه روز در آب جوش ‍ بخیسانند سپس جوشانده تا آب آن نصف شود این مقدار را در ۲۰۰ گرم روغن کنجد ریخته مرتبا بمالند.
نسخه :
دارچین ۱۰ گرم نرم کوبیده و ۱۰۰ گرم کنجد ریخته پس از قرار دادن یک روز در آفتاب بمالند.
نسخه معروف به مرباى وج (اگیر ترکى )
این نسخه براى دردهاى مفصلى مفید و نیز مسهل صفرا و بلغم است از بین برنده فلج و لرزش صرع و ضعف معده و ورم روده یا کلیت بوده و بیماریهاى طحال را نافع است .
وج ۲۵ گرم نرم کوبیده در عسل حل کرده پس از مدتى که به اصطلاح رسیده شده باشد روزى سه قاشق مرباخورى .
نسخه براى فلج :
روزانه ۵/۲ گرم سداب را جوشانده در دو نوبت بمالد: یا همیشه بهار کوهى را جوشانده آب آن را بمالند.
نسخه معروف به تریاق فاروق کبیر
فلفل سیاه ۱۰ گرم
دارچین ۱۱۰ گرم
تخم شلغم ۱۲۰
ایرسا۱۲۰ گرم
عصاره شیرین بیان ۱۰ گرم
زعفران ۵ گرم
زنجبیل ۱۵ گرم
مروارید ۱۵ گرم
مشگ ترامشیع ۲۰ گرم
پودینه ۲۰ گرم
اسطوخدوس ۳۰ گرم
فراسیون ۱۵ گرم
قسط ۱۰ گرم
فلفل سفید ۵ گرم
دارفلفل ۵ گرم
کندر ۵ گرم
فقاع اذخر ۵ گرم
فطراسیون ۱۰ گرم
سقز ۵ گرم
دارچین ۵ گرم
جعده ۵ گرم
حب الغار ۵ گرم
سنبل ۱۰ گرم
تخم کرفس ۱۵ گرم
سازج ۵ گرم
ناردین ۵ گرم
جنطیانا ۵ گرم
رازیانه ۱۰ گرم
گل مختوم ۱۰ گرم
زاج سفید ۵ گرم
وج ۵ گرم
هوفاریقون ۵ گرم
حب بلیسان ۵ گرم
صمغ عربى ۱۰ گرم
قردمانا ۵ گرم
انیسون ۵ گرم
آقاقیا ۵ گرم
سگبینج ۵ گرم
جندبیدستر ۱۰ گرم
جاوشیر ۵ گرم
قنطوریون یا گل گندم ۱۰ گرم
زراوند ۵ گرم
بایستى برگ و ریشه و چوب و شکوفه و تخم ها را جداگانه کوبیده و سائیده و صمغ ‌ها و عصاره ها را نیم کوب کرده سه شبانه روز خیسانده سپس همگى را پس از نرم کوبیدن در مقدار کافى گرم عسل ریخته بر آتش ملایم گذارده و با هم خوب بیامیزند در جاى خنکى نگهدارى کرده و آن را به بیماران مربوطه تجویز نمایند
از بین رفتن حس لمس
به علت منع ورود روح نفسانى در اعصاب
اگر عامل بى حسى در مرکز یعنى جمجمه باشد حس و حرکت همه تن زایل مى گردد، اگر عامل بى حسى در نخاع باشد بیمارى به وجود آمده بستگى به محل ضایعه دارد که در اینجا اندامهاى پائین بدن مثل پاها بى حس ‍ مى شوند ولى حس اندامهاى فوقانى سلامت باقى مى ماند.
درمان :
گل نیلوفر ۵ گرم
شاه تره ۵ گرم
تاجریزى ۵ گرم
پوست هلیله زرد ۵ گرم
هلیله سیاه ۱۰ گرم
داروهاى فوق را کوبیده نرم کرده در ۲۵۰ گرم عسل ریخته روزى سه قاشق مرباخورى در این بیمارى بجاى آب مى توان شیر مصرف نمود.
گل قند عسلى و شربتهاى گرم دهند و عضو معیوب را با روغن قسط ماساژ دهند یا روغن شبت ، بابونه فرفیون ، مالند با آب گرم عضو را مرتبا بشویند. ضمادهاى گرم به کار برند.
اگر به علت ضعف نیروى حیوانى باشد از رویه زیر استفاده کند.
کنجد ۵۰ گرم
هلیله سیاه ۱۰ گرم
تخم کرفس ۱۵ گرم
سیاهدانه ۱۵ گرم
شیطرج ۱۰ گرم
همه را نرم کوبیده در ۲۵۰ گرم عسل حل کرده روزى سه قاشق مرباخورى
نسخه :
جدوار ۵ گرم
عود ۵ گرم
عودالصلیب ۱۰ گرم
برگ فرنجمشگ ۱۰ گرم
دارچین ۵ گرم
سنبل ۵ گرم
درونج ۵ گرم
زرنباد ۵ گرم
مصطکى ۱۰ گرم
بوزیدان ۱۰ گرم
پیله ابریشم ۱۰ گرم
گاوزبان ۱۰ گرم
تخم بادرنجویه ۵ گرم
هیل غرابى ۵ گرم
همه را پس از نرم کوبیدن یا با ۲۵۰ گرم نبات یا شکر یا عسل داخل کرده روزى ۳ قاشق مرباخورى .
نسخه :
سورنجان ۱۰ گرم
بهمن سرخ ۲۰ گرم
بهمن سفید ۲۰ گرم
نبات به اندازه همه : همه را نرم کوبیده روزى سه قاشق مرباخورى کف لمه نمایند.
نسخه :
انغوزه ۱ گرم سکبنیج ۱ گرم این مقدار براى یک روز صبح و عصر با عسل میل نمایند و چند روز ادامه دهند.
فلج عصب صورتى
درمان :
در بینى روغن گردو بچکانند و از جوشانده بابونه ، آویشن ، پودینه سر را بشویند روغن بابونه یا آویشن یا پودینه بر پشت و سر و گردن و شقیقه و صورت بمالند یک ساعت به یک ساعت این عمل را تکرار کنند تا حدود ۱۰ بار در روز (مکرر انجاد دهند) به مدت ۷ روز این عمل را تکرار کنند. روغن قسط، روغن سداب ، روغن گردو بر سر و گردن بمالند فلفل را نرم سائیده به روغن آمیخته به محل فلج ضماد نمایند مرتب میخک بمکند و عوض آب شربت عسل نوشند عضلات پشت گردن را گرم نگاهدارند داروهاى مؤثر به صورت غرغره بیشتر به کار برند گل بنفشه را پخته به قسمت جلو سر ضماد نمایند ماءالاصول در سکنجبین حل کرده و یا در گل قند عسلى حل کرده بدهند. دادن ایارج فیقرا مفید است شستن سر با آویشن ، سداب ، عاقرقرحا، دانه اسفند، بابونه ، مر زنجوش ، مغز ناخنک بسیار مؤثر است شستن صورت با جوشانده آویشن و بابونه یا جوشانده خردل و سرکه مفید و همچنان شستن سر را با آنها مؤثر مى دانند.
وج را به صورت آدامس مرتبا در دهان دارند و بمکند، سندروس را جوشانده به صورت ، بخور بکار برند سکبینج و جاوشیر و مقل بویند و تا چهل روز نگذرد انفیه به کار نبرند.
معتقدند که مرزنجوش ۵/۲ گرم سکبینج ۱ گرم سائیده در یک قاشق روغن زیتون ریخته در بینى بچکانند در بهبودى بیمارى خیلى مؤثر است .
تخم شنبلیله ، تخم کتان ، روغن زیتون ، پیه مرغ ، و مغز حرام گاو، جوز هندى ، همه را نرم کوبیده در روغن حل کرده پشت گردن را چرب کنند.
نسخه :
زنجبیل ۵ گرم
دارچین ۵ گرم
آمله ۱۰ گرم
بسفایج ۵ گرم
جوزهندى ۵ گرم
فلفل ۵ گرم
هل غرابى ۵ گرم
تربد ۵ گرم
نبات ۲۵۰ گرم
همه را نرم کوبیده در ۲۵۰ گرم عسل ریخته روزى سه قاشق مرباخورى این دارو براى لغوه ، فلج ، قولنج روده اى ، بواسیر و درد پشت نافع است .
تشنج یا تحریکات عضلانى
تحریکات عضلانى به صورت کشیدگى عضو مثل کشیده شدن دست و پا و کرامپ پا و سفت شدن عضلات ظاهر مى شود و بسیار دردناک است . این تحریکات دردناک به علت تحریک عصب متصل به عضله مى باشد این تشنجات دردناک گاهى به صورت تیک ظاهر مى شود مثل تحریک عصب ترى ژومو و یا تیکهاى دردناک عضلانى دیگر در تشنجات عضلانى باید متوجه بیمارى کزاز بود که فورى بایستى به طبیب مراجعه و تحت درمان قرار گیرند.
تشنج عضلانى در مزاج بلغمى
در اینجا به علت ازدیاد مواد بلغمى (هاضمه اى ) در مسیر اعصاب به وجود مى آید و علائمى از قبیل سنگینى بدن بخصوص در موقع حرکت ، کشیدگى پوست بدن ، پر بودن نبض ، پر رنگ شدن ادرار و حالات خواب آلودگى براى بیمارى پیدا مى شود و این حالات بیشتر در اثر به وجود آمدن رسوبات املاح یا مواد غیر طبیعى در نسوج بدن است مثلا مثل رسوبات اسیداوریک در مفاصل و نسوج و غیره یا رسوبات دیگر در عروق مغزى و یا جاى دیگرى از بدن . مانند کم شدن پتاسیم که باعث کم شدن ضربان قلب مى شد یا زیاد شدن چربى خون که علائمى چون سوزش سر و کف دست و پا و غیره ایجاد مى نماید.
درمان :
ماءالاصول و گل قند عسلى و ایارج فیقرا در درمان این مرض به کار مى رود.
نسخه :
شوید ۱۰ گرم
زیره ۱۰ گرم
انیسون ۱۰ گرم
سه روز جوشانیده صبح و عصر میل نمایند.
نسخه :
عضو متشنج را با روغن قسط یا روغن سداب ماساژ دهند و عضو را در جوشانده زیر قرار دهند.
بابونه ۱۵ گرم
گل بنفشه ۱۵ گرم
گل گاوزبان ۱۵ گرم
سه روز جوشانده آب آن را در ظرفى ریخته عضو را در آن قرار دهند.
یا از این نسخه براى ماساژ و شستشوى عضو معیوب استفاده نمایند.
شوید ۱۵ گرم
بابونه ۱۵ گرم
مغزناخنک ۱۰ گرم
دانه اسفند ۵ گرم
قسط ۵ گرم
جوشانده عضو بیمار را در آن قرار داده و آن را ماساژ دهند.
نسخه دیگر براى قرار دادن عضو متشنج در آب آن : این نسخه براى سر شویه هم مفید است .
گوگرد ۱۵ گرم
گل زوفا ۱۵ گرم
مرزنجوش ۲۰ گرم
اسطوخدوس ۱۰ گرم
برگ وسمه ۱۰ گرم
بومادران ۱۰ گرم
جوشانده روزانه عضو معیوب را در آن قرار دهند گوگرد را باید پس از جوشیدن داروها به صورت پودر کرده روى جوشانده ها بریزند و بکار برند.
ضماد زیر را میتوان به سر بیمار قرار داد
مرزنجوش ۱۰ گرم
تخم ریحان ۱۰ گرم
سنبل ۵ گرم
جوزهندى ۵ گرم
اسطوخدوس ۱۰ گرم
پس از کوبیدن سه روز بصورت ضماد بسر قرار دهند هر قسمت را با کمى گلاب خمیر کرده بکار برند.
نسخه :
سگبینچ ۱۵ گرم
اوشق یا صمغ کما ۵ گرم
جاوشیر ۵ گرم
مقل ۵ گرم
شحم حنظل ۵ گرم
دانه اسفند ۵ گرم
تخم مورد ۱۰ گرم
پوست هلیله زرد ۱۰ گرم
آنزورت یا گنجیده ۵ گرم
همه را نرم کوبیده در گل قند عسلى حل کرده روزى سه قاشق چاى خورى میل شود. این نسخه براى قولنج درد کمر، درد مفاصل نیز مفید مى باشد.
و عاقرقرحا، اسطوخدوس ، سنبل ، چند تا یا یکى از اینها را مضمضه نمایند.
نسخه :
مرزنجوش ، پودینه ، مشک طرامیشع ، اسطوخدوس ، برگ درخت وسمه ، کبابه چینى ، گوگرد، از هر کدام مقدار کافى برداشته جوشانده سپس گوگرد را با آب اضافه کرده و عضو معیوب را در آن قرار دهند. چرم دنبه را گرم ، گرم به محل تشنج مى توان بست ، مالیدن روغن بومادران خیلى مؤثر است کسانى که مبتلا به تحریک عصب ترى ژومو هستند مى توانند برگ درخت وسمه ، مرزنجوش ، اسطوخدوس ، از هر کدام ۲۵ گرم نرم کوبیده در پارچه اى نازک ریخته روى محل درد در موقع خواب قرار دهند (یعنى روى آن بخوابند) این عمل را باید مدتى ادامه دهند تا بهبودى حاصل شود. این طریقه به نام بالش ضد درد نامیده مى شود در بعضى از کشورها از آن استفاده مى شود.
تشنج در مزاج دموى (پرخون )
شربت سعد مؤثر است ، خون گیرى لازم و پاکسازى مزاج واجب است .
فرمول شربت سعد
سعد کوفى ۱۰ گرم
برگ وسمه ۵ گرم
بادرنجویه ۱۵ گرم
مرزنجوش ۱۰ گرم
ریشه شیرین بیان ۴۰ گرم
سنا ۵ گرم
بسفایج ۵ گرم
غاریقون ۵ گرم
سورنجان ۵ گرم
زنجبیل ۵ گرم
میخک ۵ گرم
بادیان ۱۰ گرم
اسطوخدوس ۱۰ گرم
همه را نرم کوبیده در ۵۰۰ گرم عسل ریخته صبح ، ظهر و شب یک قاشق مرباخورى میل نمایند. این دستور را باید با غذاهاى خنک و رژیم غذائى سبک بکار برد و بیمار در حین مصرف باید از میوه هاى خنک و شربت هاى خنک استفاده نمایند.
تشنج در صفراوى مزاج
سکنجبین ، تمرهندى ، آب انار مفید است .
آش جو، کدو، مرغ ، گشنیز، پودر غوره ، غذاى مناسبى است .
تشنج در مزاج سوداوى
مثل معالجه ازدیاد سودا بایستى درمان شود.
رعشه یا لرزش
رعشه حرکتى است غیرارادى که در اعضائى که ارادى نامیده مى شوند به وجود مى آید مثل حرکت غیر ارادى در دست ها.
رعشه اى که پیران و لرزشى که در طرف چپ بدن به وجود مى آید غیرعلاج است .
علت لرزش
رعشه در بیمارانى که مدتى از مرض آنها گذشته باشد دیده مى شود و نیز در کسانیکه زیاد نزدیکى کند مخصوصا با شکم پر و در افرادیکه همیشه مى ترسند و تحت استرس و همیجان دائمى هستند و به وجود مى آید و نیز مردمى که خجالتى هستند پس از چندى به لرزش مبتلا خواهند شد.
درمان :
در صورتیکه در تعقیب یک بیمارى به وجود آمده باشد پس از اینکه بیمارى از بین رفت لرزش خوب مى شود، اگر در تعقیب نزدیکى زیاد پیدا شده باشد باید به تقویت بدن کوشید و عمل را قطع کرد، اگر بعد از ناراحتیهاى روحى پیدا شده باشد باید به دلجوئى و تسکین آلام بیمار کوشید و در صورت وجود ضعف عمومى از ماءالاصول مى توان استفاده کرد، ایارج فیقرا و اسطوخدوس مؤثر بوده و شستن عضو با محلول گوگرددار مفید است (حمام چشمه هاى گوگرددار نیز داراى همین خاصیت است )
رعشه در مزاج بلغمى
در این جا از جوشانده ۵ گرم گل زوفا روزانه که خیلى مفید است مى توان استفاده نمود.
یا از:
عاقرقرحا ۵ گرم
دارچین ۵ گرم
ایارج فیقرا ۲۰ گرم
شحم حنظل ۵ گرم
سگبینج ۵ گرم
پس از نرم کوبیدن در ۲۵۰ گرم عسل کرده روزى سه قاشق چاى خورى
نسخه :
این دارو در صورتى که بیمارى مقاوم بایستى به کار برده شود.
میخک ۵ گرم
جوزهندى ۵ گرم
بسباسه ۵ گرم
جدوار ۵ گرم
خولنجان ۵ گرم
پوست نارنج ۱۰ گرم
تخم ریحان ۱۰ گرم
هیل غرابى ۵ گرم
عودهندى ۵ گرم
بسباسه ۵ گرم
مرمکى ۵ گرم
فرنجمشگ ۱۰ گرم
اسطوخدوس ۱۰ گرم
همه را نرم کوبیده در نیم کیلو عسل ریخته روزى سه قاشق مرباخورى
رعشه در مزاجهاى سرد
کسانیکه آب سرد مى نوشند یا ناشتا آب مى خورند یا در ریاضت ها که فقط آب تنها مى نوشند مبتلا به رعشه مى شوند.
نسخه :
این داروها براى اینگونه بیماران مفید است .
انیسون ۱۰ گرم
بادیان ۱۰ گرم
مصطکى ۱۵ گرم
عود هندى ۵ گرم
همه را نرم کوبیده در ۲۵۰ گرم عسل ریخته روزى سه قاشق مرباخورى میل نمایند
داروهاى ضد تشنج عصبى بطور عموم
جندبیدستر، ثعلب ، ماءالشعیر، دانه اسفند، اسپرزه ، بسفایج ، افتیمون ، مغز ناخنک ، انیسون ، آنغوزه ، آویشن ، بابونه ، بادآورد (کنگر)، گل بنفشه ، پودینه ، جاوشیر، هندوانه ابوجعل (حنظل ) خطمى ، رازیانه ، زعفران ، شوید، شنبلیله ، فلفل ، قسط، کاسنى ، کنجد، مرزنجوش ، مصطکى ، میعه سایله ، نخود، بومادران
داروهاى مؤثر بر اعصاب (داروهاى بالا)
این داروها را داروهاى مقوى دل و دماغ مى گویند و به تجربه ثابت شده است که اثرات شایانى در کنترول تحریکات عصبى ، خستگى ، خستگى فکرى ، جسمى و روحى داشته و نیروى جوانى را تجدید مى نمایند، در مصرف آنها باید مزاج مصرف کننده را در نظر گرفت ، زیرا داروها مقوى گیاهى اکثرا متابولیسم بازال یا سوخت و ساز عمومى را زیاد مى کنند که این امر براى چاقها، فشارخونیها و کسانیکه چربى و املاح خونشان بالا است زیان آور است در موقع مصرف باید کیفیت غذا رعایت شود و به داروها نیز مقدارى ادویه خنک و سردکننده اضافه نمود.
نسخه :
بادرنجویه ۱۰ گرم
تخم شربتى ۱۰ گرم (تخم ریحان کوهى )
جدوار ۵ گرم (یا ماه پروین )
دانه اسفند ۵ گرم
زنجبیل ۵ گرم
میخک ۵ گرم
هیل غرابى ۵ گرم
همه را نرم کوبیده در ۲۵۰ گرم عسل حل کرده روزى سه قاشق مرباخورى میل نمایند.
نسخه :
اسطوخدوس ۱۵ گرم
افتیون ۵ گرم
بوزیدان ۵ گرم
تخم شربتى ۱۰ گرم
بومادران ۵ گرم
دارچین ۵ گرم
سعد ۵ گرم (یا مشگ زمین )
قسط ۵ گرم
کندر ۵ گرم
پوست هلیله زرد ۱۰ گرم
همه را نرم کوبیده در ۲۵۰ گرم عسل ریخته روزى سه قاشق مرباخورى میل نمایند.
براى رفع غم و اندوه و خوش بو شدن دهان
گل سرخ ۱۰ گرم
سعد کوفى ۵ گرم
قرنفل ۵ گرم
مصطکى ۱۰ گرم
سنبل الطیب ۱۰ گرم
قرفه ۵ گرم
بسباسه ۵ گرم
جوزهندى ۵ گرم
هیل غرابى ۵ گرم
آمله مقشر ۱۰ گرم
همه را نرم کوبیده در ۲۵۰ گرم گل قند حل کرده روزى سه قاشق مرباخورى